Digitale innovatie manifest

Digitale innovatie en disruptie vraagt om leiderschap en een cultuur waar verandering gedijd. Hoe ontwerp je een bedrijf die zijn businessmodel succesvol kan transformeren? Succesvolle digitale transformatie wordt vormgegeven door leiders die zichzelf transformeren. In een onderzoek naar best practices van innovatie kwamen vier waarden naar boven die onder bedrijven liggen die succesvol weten te innoveren. Deze waarden zijn in het “digitale innovatie manifesto” vormgegeven.

Bedrijven die succesvol innoveren, omarmen een bedrijfscultuur, waar:

1. Creatieve ideeën                                                boven             werkprocessen & afspraken
2. Maatschappelijk relevante onderwerpen      boven            winstmaximalisatie
3. Empower medewerkers                                    boven            sturen en richtinggevend
4. Samenwerken                                                     boven             persoonlijke prestatie

Digitale innovatie wordt vaak beschreven in termen van werkprocessen, ICT-oplossingen en nieuwe rollen. Maar het verschil wordt gemaakt door leiderschap en bedrijfscultuur.

 

Digitale innovatie vraagt om creatieve ideeën

Iedere innovatie begint met een visie en een goed idee. Waarom komen innovaties bij sommige bedrijven wel tot stand en bij de andere niet? Omdat het geven van ruimte de sleutel is naar innovatieve ideeën.

Want het is belangrijk om anders denken te stimuleren. Als je medewerkers de vrijheid geeft om onverwachte wendingen uit te denken komt innovatie tot stand. Want innovatie teams moeten kunnen experimenteren. Zorg dat het ontwikkelen en uitwerken van creatieve ideeën boven het uitvoeren van efficiënte werkprocessen wordt gesteld. Geef medewerkers tijd en ruimte en stimuleer het gedraag van experimenteren met ideeën. Een belangrijke leiderschapskwaliteit is voorbeeldgedrag te tonen, medewerkers te stimuleren en complimenteren.

 

Winstmaximalisatie is niet het startpunt voor goede digitale innovatie

Een innovatie die de spelregels van de markt veranderen, begint niet bij de winstvraag. Maar innovatie begint met de de vraag waar een nieuw idee iets kan toevoegen aan de samenleving. Daarom moet een team zoeken naar een oplossing voor een probleem bij klanten. Of een oplossing naar een vraagstuk in de samenleving. Een oplossing voor een maatschappelijk probleem kan tot innovatie leiden. Bijvoorbeeld Peer Swinkels, de CEO van Bavaria. Hij wilde de noodroep uit de zorg naar desinfecterende gel helpen oplossen. Hij stelde de vraag aan zijn team of Bavaria bierrestanten kon omzetten naar desinfecterende gel. De brouwers innoveerde in enkele dagen het brouwproces. Ze gingen verloren tapbier uit de horeca terughalen en omzetten naar handgel. Zo kon Bavaria helpen de tekorten in de zorg op te lossen tijdens COVID-19. Zonder dat er in eerste instantie een business case was.

Als er maatschappelijke belang is, is er vraag. Als er vraag is, is er ook geld te verdienen en een business case te maken.

De business case blijft binnen een innovatie proces een belangrijke stap. Maar deze kan beter volgen in plaats van leiden. Laat het creatieve idee voor een klant oplossing eerst uitwerken naar een prototype.

Twee luchthavens stelde de vraag om te zorgen dat passagiers digitaal zelf beter kunnen inchecken. De Franse luchthaven vroeg aan het ontwikkel team om een kostenbesparing. De Nederlandse luchthaven vroeg om een betere klantenservice en ervaring. De Nederlandse luchthaven kwam met een resultaat dat door meer klanten werd gebruikt en meer kosten bespaarde. Dus de vraag naar een klant oplossing geeft een beter resultaat dan de vraag naar winstmaximalisatie.

Innovatie teams zijn veel enthousiaster zover opdrachten die gericht zijn op het oplossen van een daadwerkelijk probleem.

 

Innovatie leiders zijn gericht op empowerment van mensen

Steve Jobs: “It doesn’t make sense to hire smart people and then tell them what to do. We hire smart people. So, they can tell us what to do.”

Managers die leiding geven aan innovatie is deze mindset van cruciaal belang voor succes. Omdat zij zorgen dat in succesvolle innovatie teams disciplines naar elkaar luisteren. Dus in teams die de spelregels wil veranderen, heeft niemand de wijsheid in pacht. De magie ontstaat als verschillende disciplines elkaar weten te vinden. Daarom is samenwerking tussen design, ICT, marketing, finance en operatie is de sleutel tot succes.

Leiders die een bedrijfscultuur van innovatie nastreven sturen op verbinden. Zij zijn coach en inspirator. Nieuwe managers zijn niet degene die aangeven wat er moet gebeuren. Want een innovatie leider moedigt het luisteren naar elkaar aan. Daarom laten ze traditionele hiërarchische sturing los. En geven ruimte aan medewerkers om te innoveren, te proberen en iteratief te testen. Ze inspireren op de stip aan de horizon.

Auping CEO Bosman werd door een externe leverancier benaderd. Een designer met de vraag of de beddenfabrikant zijn productieproces kon innoveren voor de productie van mondkapjes. Gecertificeerde FFP-2 mondkapjes voor ziekenhuizen, waar een enorm tekort aan was. Omdat er een groot tekort was, luisterde hij en besloot het avontuur aan te gaan. Daarom moedigde hij zijn medewerkers aan om met externe leveranciers te gaan werken. In enkele dagen wisten ze verschillende prototypes te ontwikkelen. Deze gingen artsen testen. Bosman moedigde iedereen aan de samenwerking met partijen als ministerie, DSM, Duflex en RIVM aan.

In de evaluatie constateerde Bosman dat dit alleen mogelijk was omdat Auping al had geïnvesteerd in de ontwikkeling van managers. Er een cultuur is gericht op wendbaarheid. Binnen enkele weken werd er een totaal nieuw productieproces opgezet. En was de beddenfabrikant hoofdleverancier van FFP2-mondkapjes.

 

Digitale innovatie vraagt om teamplayers

Digitale innovatie is een teamprestatie. Waar leiders sturen op verbinden, vraagt het van medewerkers dat ze zich vooral op het teamresultaat richten. Iedereen moet beseffen, dat de andere spelers belangrijker voor het succes zijn, dan zij zelf. Het teambelang moet boven het eigen belang staan.

Iedereen moet zich beseffen, dat niemand de sleutel tot het succes is. Maar dat je samen tot oplossingen komt. Oplossingen die je zelf nooit kan bereiken. Het elkaar complimenteren, aanmoedigen en bevragen bij problemen de oplossing is.

Dit kan in een cultuur gestuurd worden, door bijvoorbeeld beoordelingen en feedback meer uit het multi-disciplinaire team te laten komen, dan van boven. Beloning meer op team niveau te laten plaatsvinden dan op persoonlijk niveau. Successen met het team te vieren. En teams niet steeds opnieuw rondom projecten te formeren, maar een kernteam bij elkaar te houden.

 

Conclusie

Om een organisatie te ontwikkelen, die zich door innovatie wendbaar kan aanpassen aan veranderende omstandigheden, moet er aan leiderschap en cultuur worden gewerkt. Maar hoe doe je dat? Verandering begint vaak vanaf boven. Vanuit leiderschap moet de verandering worden aangemoedigd. En vooral niet worden afgeremd.